“Ik heb HSP. Jij ook?”
HSP… we horen er de laatste tijd steeds vaker van.
Hoe komt dat. Is het weer een nieuwe hype?
Over hoogsensitiviteit is al lang geleden geschreven. Bijvoorbeeld door Carl Jung die schrijft over ‘aangeboren sensitiviteit’ in 1913. De wetenschappelijke naam is Sensory-processing sensitivity. Dit gaat meer over de zintuigen.
Dr. Elaine Aron heeft in 1997 een boek geschreven met de naam; Highly Sensitive Person. Dit boek behandelt meer dan zintuigen, het gaat over de persoon. Hierna is het steeds bekender geworden.
Ik neem aan dat het ook bekender is geworden, omdat het zoveel wordt herkend. Daar draagt de media en intensivering van de maatschappij en dus het toenemend aantal prikkels ook aan bij. Onderzoek geeft aan dat 1 op de 5 mensen HSP hebben.
Hoe werkt hoogsensitiviteit?
Negatieve en positieve prikkels worden praktisch opgezogen door een persoon met hoogsensitiviteit. Zoals een spons vocht opzuigt. Iedereen krijgt prikkels binnen. Maar de filter die 80% van de bevolking heeft is bij iemand met HSP minder aanwezig.
Prikkels zijn:
- Fysieke prikkels: harde geluiden, irritaties op de huid, fel licht, reukvermogen, etc.
- Emotionele prikkels/gevoeligheid: goed kunnen aanvoelen wat anderen voelen of denken en hierdoor sterk worden geraakt. Ook aanpassen aan de (ingevulde) verwachtingen van anderen gebeurt hierdoor snel. De term ‘neurale wifi’ sluit hier goed bij aan.
Een prikkel wordt vervolgens diepgaand verwerkt en intens op gereageerd. Het hoofd van iemand met HSP staat nooit stil. Het gevolg hiervan is dat je hiervan ontzettend moe wordt en je zintuigen overprikkeld raken.
Na overprikkeling schiet je in een automatische reactie. Of het schiet eruit. Verbale woede. Hierdoor reduceert stress, de prikkels gaan eruit. Of je sluit je af. Nadeel hiervan is dat er geen ontlading is. Door deze automatische reactie kan er faalangst ontstaan. Iemand met HSP ziet snel zijn eigen fouten. Dit heeft weer als gevolg een lage eigenwaarde.
Hoogsensitiviteit en talent
Maar wat heeft iemand met Hoogsensitiviteit veel talent! Ik noem een paar van de vele. Analyseren, creatief denkvermogen, inlevingsvermogen, probleemoplossend denken, verbindingen leggen, wijsheid, etc.
Iemand met HSP staat meer open voor prikkels, zowel positief als negatief. Is er een positieve gebeurtenis, dan voelt de persoon met HSP zich heel goed. Is er een negatieve prikkel, dan voelt iemand met HSP zich heel slecht. Hierbij is hij zo gericht op de omgeving dat de verbinding met zichzelf en zijn eigen behoeftes uit het oog raken.
Wat zijn jouw grenzen?
Voor HSP’ers is het goed om onderscheid te maken tussen wat van mij en wat van jou is (gevoelens, verlangens, gedachten). Met andere woorden wat is mijn grens. Hiervoor is eerst begrip nodig. Begrijpen waarom je bent zoals je bent. Hierna kan je leren jezelf te accepteren. Ook het accepteren van de gevoeligheid in plaats van dit uit de weg gaan.
Dan kan je contact maken met jezelf. Wat wil ik. Hieruit kan je keuzes maken. Kiezen voor en vanuit jezelf. Zo kan je zorgen voor jezelf, zodat je niet overprikkeld raakt.
Het zicht verliezen op de ander zal niet zo snel gebeuren bij iemand met HSP. Maar het contact is zoveel mooier als jij er zelf, gelijkwaardig, ook aan meedoet.